Oferta z zakresu edukacji seksualnej:
- indywidualna – w gabinecie za zgodą rodziców dla młodzieży poniżej 18 roku życia
- w szkołach średnich – za zgodą rodziców i placówki oświatowej
Tematyka warsztatów
„Poznajemy nasze ciała”
Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z anatomią i fizjologią damskiego i męskiego układu rozrodczego oraz z odpowiednimi metodami higieny osobistej w sposób przystępny i bezpieczny dla danego okresu rozwojowego.
„Czym jest seks?”
Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z psychofizjologią reakcji seksualnych damskich i męskich oraz z ogólnym pojęciem inicjacji seksualnej i problemami z nią związanymi.
„Skąd się biorą dzieci?”
Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z fizjologią zapłodnienia oraz różnymi dostępnymi metodami antykoncepcji, korzyściami płynącymi ze stosowania każdej z nich oraz przeciwwskazaniami do ich stosowania.
„Ciąża i aborcja.”
Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z przebiegiem ciąży, przebiegiem porodu oraz omówienie problematyki aborcji.
„Choroby przenoszone drogą płciową.”
Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z rodzajami chorób przenoszonych drogą płciową, konsekwencjami zarażenia oraz zapoznanie z metodami profilaktyki chorób wenerycznych.
„Uczymy się tolerancji.”
Celem warsztatów jest wypracowanie tolerancji wobec inności drugiego człowieka, zrozumienie czym jest tożsamość seksualna i płciowa oraz uświadomienie uczestników czym jest orientacja homoseksualna, biseksualna oraz czym jest transseksualizm.
Podczas organizowania warsztatów istnieje możliwość przeprowadzenia spotkań dla rodziców i opiekunów.
Kilka słów na temat seksualności
Seksualność jest niezmiernie ważną częścią życia człowieka, również człowieka młodego. Tematy związane z zachowaniami seksualnymi wciąż stanowią w Polsce temat tabu – seksualność i płciowość dzieci i młodzieży w szczególności. Dorośli pragną postrzegać adolescentów wciąż jako dzieci i obawiają się rozmów na temat seksu. Rodzice często nie dysponują odpowiednią wiedzą lub nie mają w sobie gotowości do rozmowy z nastolatkiem na tematy związane z zachowaniami seksualnymi. Nie przekazują im rzetelnej wiedzy na temat płciowości, w zamian proponują moralizatorskie wykłady i zastraszanie, licząc na to, że jeżeli nastraszą nastolatków, te nie będą podejmować aktywności seksualnej.
Postanowienia międzynarodowe, których sygnatariuszem jest również Polska, gwarantują młodzieży dostęp do edukacji seksualnej. Jak się jednak okazuje, w przeważającej większości szkół edukacja seksualna jest prowadzona w sposób nierzetelny, przez osoby nie posiadające do tego odpowiednich kwalifikacji lub też nie jest prowadzona wcale. Osoby prowadzące nie przekazują wolnej światopoglądowo wiedzy akademickiej, a raczej zbiór porad zgodny z wyznawaną przez nich ideologią. Bazują przy tym na podręcznikach pełnych błędów i krzywdzących stereotypów, takich jak twierdzenia że homoseksualizm jest chorobą.
Rzetelna i adekwatna do wieku edukacja seksualna w szkołach jest niezbędna. Umożliwia kształtowanie dojrzałych postaw wobec seksualności, pomaga poznać i zrozumieć zmiany zachodzące w swoim ciele. Umożliwia poznanie ciała płci przeciwnej, pokazuje konsekwencje podejmowania nieprzemyślanych i często niebezpiecznych aktywności seksualnych. Uczy jak dbać o swoje zdrowie i zdrowie partnera […].
W sposób rzetelny informować o metodach antykoncepcji oraz wadach i zaletach każdej z nich. Udzielać rzetelnej informacji na temat profilaktyki chroniącej przed zakażeniem wirusem HIV oraz chorobami przenoszonymi drogą płciową. Podkreślać prawo kobiety do decyzji w sprawach aktywności seksualnej, a także prawa do odmowy kontaktów seksualnych przy jednoczesnym zwiększeniu odpowiedzialności mężczyzny za skutki podejmowania aktywności seksualnej (Raport: Wychowanie seksualne po polsku; 2003). […]
Jak pokazują badania przeprowadzone w blisko połowie polskich szkół, istnieje duży problem z wprowadzeniem do programu nauczania przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie. Głównymi powodami są brak środków, brak odpowiedniej kadry lub zgody rodziców. Jeżeli zajęcia odbywają się, często są prowadzone poza godzinami lekcyjnymi i nie są one obligatoryjne (Raport: Wychowanie seksualne po polsku; 2003). […]
Również w podręcznikach jest wiele rażących błędów. Możemy w nich znaleźć takie informacje jak: antykoncepcja nie tylko niszczy zdrowie fizyczne, ale również więź pomiędzy dwojgiem ludzi; pigułki antykoncepcyjne powodują trwałą niepłodność; wg jednego z podręczników w dalszym ciągu nie ma pewności czy masturbacja nie powoduje niedorozwoju, niepłodności i nie wpływa na występowanie innych schorzeń. (Raport: Wychowanie seksualne po polsku; 2003). […]
Z lekcji Wychowania do życia w rodzinie młodzież wynosi przeświadczenie, że jedynym pewnym i bezpiecznym sposobem zapobiegania ciąży lub zarażeniu wirusem HIV oraz innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową, jest abstynencja seksualna aż do momentu zawarcia związku małżeńskiego (Raport: Wychowanie seksualne po polsku; 2003).
Jak nieadekwatne zdają się być te porady pokazują statystyki wieku inicjacji seksualne. Z badań Izdebskiego (2012) wynika, że ponad 27% chłopców i blisko 17% dziewcząt odbyło pierwszy stosunek seksualny przed 15 rokiem życia. W wieku 16 lat inicjację seksualną przeszło 34% chłopców i blisko 29% dziewcząt, w wieku 17 lat zaś odpowiednio niecałe 32% i 47% dziewcząt. […]
Niestety również rodzice nie stanowię odpowiedniego wsparcia dla młodzieży w zakresie edukacji seksualnej. Jak podaje GES Ponton w raporcie ze swoich badań, aż 97,7% osób badanych stwierdziło, że wiedza o seksualności jest ważna, niestety, równocześnie 44,5% osób ankietowanych stwierdziło, że nie rozmawiało z rodzicami na temat seksualności, pozostałe 55,5% osób zadeklarowało, że poruszało z rodzicami temat zachowań seksualnych i płciowości, jednak rozmowy te uważają za niesatysfakcjonujące (Raport: Skąd wiesz?, 2011). […]
Edukacja seksualna jest ważna i jeżeli odpowiednio prowadzona, może być naprawdę skuteczna, nie przyczyniając się jednocześnie do przyspieszenia inicjacji seksualnej czy też rozwiązłości młodzieży. […]
Okres dojrzewania jest czasem burzliwych przemian. W tej fazie rozwoju zachodzą intensywne zmiany w wyglądzie zewnętrznym, związane z dojrzewaniem fizjologicznym organizmu. Następują zmiany w układzie nerwowym, objawiające się nadmierną wrażliwością i pobudliwością, również psychika młodego człowieka podlega gwałtownym przemianom. […]
Przed nastolatkami stoi wiele zadań rozwojowych. Powinni uzyskać zdolność dawania nowego życia i kształtowania życia własnego. Pierwszy cel jest niezależny od woli dorastającego, bo osiągany zwykle w drodze naturalnych przemian organizmu w pierwszej fazie adolescencji, powodzenie w osiągnięciu drugiego uzależnione jest od aktywnej postawy jednostki. […]
Według teorii tożsamości społecznej, poczucie własnej wartości jest przynajmniej w jakimś stopniu zależne od przynależności do określonych grup. Porównywanie się do poszczególnych członków grupy wpływa na osiągnięcie i późniejsze utrzymanie wysokiej samooceny (Stephan, Stephan, 2002_. Jest to szczególnie widoczne w okresie adolescencji, kiedy to rówieśnicy stanowią główne źródło odniesienia. Jak zauważa Izdebski (2012), może to stanowić swego rodzaju niebezpieczeństwo, ponieważ konformistyczna postawa w stosunku do rodziców, która ma na celu zwiększenie poczucia przynależności do grupy rówieśniczej, może manifestować się podejmowaniem nieprzemyślanych decyzji lub nawet niebezpiecznych kontaktów seksualnych, a także trywializowaniem czy wręcz wulgaryzowaniem tej ważnej sfery życia. […]
Ze względu na te obawy, rodzice nie radzą sobie z uznaniem autonomii dorastających dzieci, nie są pewni ich odpowiedzialności, obawiają się negatywnego wpływu rówieśników, w wyniku czego postępują niekonsekwentnie, z tendencją do ograniczenia autonomii. Stopniowe psychiczne oddalanie się dorastających dzieci od swoich rodziców nie musi oznaczać utraty więzi, lecz jej zmianę – przejście od więzi dziecięcej zależności, do więzi opartej na partnerstwie. Proces ten faktycznie wydaje się być trudniejszym dla rodziców niż dla ich dorastającego potomstwa. […]
Aby działania edukacyjne były efektywne i trwałe, niezbędna jest współpraca zarówno z rodzicami jak i psychologiem/pedagogiem szkolnym. Ważnym jest, aby w razie problemów czy wątpliwości związanych ze sferą seksualną, młodzież mogła zgłosić się do zaufanej osoby dorosłej, która udzieli jej odpowiedniej pomocy. Tutaj ważną rolę pełnią rodzie. Należy w czasie spotkań uczulić ich jak ważnym tematem jest seks w życiu nastoletnich dzieci, również tych, które inicjację seksualną mają jeszcze przed sobą. Koniecznym jest zwrócenie uwagi na konsekwencje jakie mogą pojawić się, jeżeli odpowiedniej rozmowy na ten temat zabraknie. Może to skutkować traumą, zarażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową, czy nawet niechcianą ciążą. Najważniejszym jest wypracowanie w rodzicach otwartości i gotowości na poruszanie ze swoimi pociechami tego delikatnego tematu. Nie jest jednak wykluczone, iż niezbędne będą krótkie wykłady z zakresu seksuologii skierowane do rodziców, jeżeli ci wyrażą taką potrzebę.
Rola psychologa/pedagoga szkolnego również jest nieoceniona z perspektywy podtrzymywania pozytywnych oddziaływań jakie dadzą spotkania z młodzieżą. Nie każdy rodzic wyrazi chęć rozmowy z dzieckiem, ale również nastolatek może być zbyt skrępowany aby poruszać tematy związane z seksualnością z własnymi rodzicami. Tu właśnie kluczowa jest rola psychologa/pedagoga szkolnego, który będzie służył fachową pomocą, ale również stanowić będzie źródło emocjonalnego wsparcia.
„Poznajemy swoją seksualność”
Katarzyna Apanasewicz – Tarka